Փավստոս Բուզանդ. «Արշակ և Շապուհ»

Պարսից Շապուհ արքան ցանկանում էր պատերազմել հայերի հետ և հրավիրեց Արշակ թագավորին, որ իրար մեջ սեր, խաղաղություն և մեծ բարեկամություն հաստատեն: Հետո Շապուհը հավատարիմ երդման օրինակով բերում է աղ, կնքում վարազագիր մատանիով և ուղարկում Արշակին, ասելով, որ եթե այդ երդումից հետո էլ չգա, ապա թող պատրաստվի պատերազմի։ Հետո Շապուհը հրամայում է բերել հայկական հող: Արշակ թագավորը գոռոզանում էր, երբ կանգնում էր հայկական հողի վրա և վիրավորում Շապուհ թագավորին Շապուհը դարձյալ նրա ձեռքից բռնած տանում է պարսկական հողի վրա, և Արշակը զղջում է ասածների համար, խոնարհվում է, նրա ոտքերն է ընկնում սաստիկ ափսոսում, զղջում է ասածների համար։ Առավոտից մինչև երեկո շատ անգամ է փորձում նրան: Երբ հայկական հող շաղ տված հատակի վրա է տանում, Արշակը խստանում է, ամբարտավանանում, իսկ խորանի բնական հողի վրա լալիս է, զղջում։ Երեկոյան ճաշկերույթի ժամանակ Արշակ թագավորը Շապուհ արքայի հանդեպ շատ վատ է արտահայտվում: Այդ ժամանակ պարսից Շապուհ թագավորը հրաման է տալիս երկաթե շղթաներ բերել, կապկպել Արշակին, տանել Անհուշ բերդ, և կապած պահել մինչև մեռնի։ Այդ ժամանակ Քուշանների Արշակունի թագավորը պատերազմ է հայտարարում Շապուհ թագավորին: Ճակատամարտի ժամանակ Արշակ թագավորի ներքինի Դրաստամատը փրկում է Շապուհ թագավորին, որը խոստանում է կատարել Դրաստամատի խնդրանքը: Նա խնդրումէ տեսակցել Արշակին, որը Շապուհը թույլատրում է: Տեսակցության ժամանակ Արշակ թագավորը դանակով ինքնասպան է լինում, որից հետո Դրաստամատը:

Ինձ թվում է, որ այդպիսի վարքը անթույլատրելի է մանավանդ այն ժամանակ երբ թագավոր ես: Արքան պետք է լինի սթափ և սառնարյուն: Թագավորը պետք է մտածի խոսելուց առաջ քանի որ նա զրուցում էր ուրիշ թագավորի հետ: Իմ կարծիքով այդպիսի պահվածքը դիվանագիտական չէ:

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s